© Dieuwke Boersma, haar vader Anthoon Boersma en haar dochter Sippy van der Meer.
Venten staat boven deze aflevering van Oare Tiden omdat ik een poos geleden een gesprek had met de inmiddels overleden groenteman Klaas Hoekstra, die bijna zijn gehele werkzame leven, net als zijn vader langs alle deuren ging om zijn groenten aan de man te brengen. Hij vertelde zulke leuke dingen over het venten van vroeger, dat ik dit graag met jullie wil delen.
Allevering 36: Het venten
Klaas Hoekstra is bijna zijn gehele werkzame leven groenteman geweest, net als zijn vader en hij ventte dus altijd langs alle deuren. Zijn ouders trouwden in 1923 en kwamen te wonen op Buorren 19, dezelfde woning als waar Hoekstra zelf later woonde met zijn gezin. Vader verkocht al groente vóór zijn trouwen en ging daar mee door in Terkaple. Hij verkocht zijn groente met de roeischouw in Broek en Goïngarijp en met de hondenkar in Terkaple-Akmarijp. Je kunt je voorstellen dat het zwaar werk was om met een schouw vol groente naar Goïngarijp of Broek te roeien. Het werd een stuk gemakkelijker toen er na zo’n 10 jaar een motor achter de schouw kwam.
Ook de hondenkar was een heel gedoe. De hond trok de kar; dit was zwaar voor het beest. Hij kon dit werk maar 2-3 jaar doen, dan was hij versleten en op. Deze honden moesten elk jaar gekeurd worden door een veearts. Werd de hond afgekeurd, dan werd hij verdronken (spuitjes had men toen nog niet). Dit was heel moeilijk, want het dier was lief en had altijd zijn werk gedaan. Maar je kon hem niet houden, want het was je brood. Er moest dus een nieuwe hond komen uit Donkerbroek, want daar zat een fokker speciaal voor “karrehonden”. Op deze wijze zijn er vier honden gebruikt. Toen kwam de bakfiets.
Na de oorlog werd er een motorbakfiets aangeschaft en nog zo’n 5 jaar later kwam de “tempo”, een 3-poot autootje, met 1 wiel vóór en 2 achter en een laadbakje vóór. Klaas had ondertussen zijn rijbewijs gehaald. Vader ging toen met de motorschouw naar Goïngarijp en Klaas ventte met de tempo in Terkaple-Akmarijp. Zo gingen ze twee keer per week langs hun klanten. Dit heeft maar even geduurd; toen ging alles met de tempo. Dat ging veel vlugger. Je was over de weg zo in Goïngarijp; over het water duurde veel langer.
In 1958/1959 werd de tempo vervangen door de Volkswagen met open bak en na nog zo’n 8 jaar kwam het Volkswagenbusje. Daar heeft Hoekstra mee gevent tot 1975. Naast groente, verkocht hij die laatste periode ook zuivel en kruideniersproducten, omdat de melkboer en kruidenier stopten. Zomers was het met de camping achter huis nog wel aardig; de toeristen staken met een bootje over en wachtten buiten op hun beurt in de winkel. Die was met 2 personen erin al vol, want de winkel was maar klein.
Venten: je had het de hele week druk, maar het was wel gemoedelijk. Je kwam bij iedereen thuis, je had je vaste koffie-adresjes, je moest soms even helpen om de was van de lijn te halen als het begon te regenen, of even helpen om de gordijnen op te hangen. Klusjes die erbij hoorden.
Eind 1974 zijn Hoekstra en zijn vrouw gestopt met de zaak. De klad kwam erin, het kon financieel niet meer. Supermarkten kwamen op, mensen werden mobiel en haalden zelf hun boodschappen. Hoekstra kreeg een baan bij vetsmelterij Smilde en Terkaple-Akmarijp kreeg voortaan de SRV-bus