Historische feiten over Terkaple

Deze keer wat meer over Terkaple, dat van oorsprong ook een boerendorp is. Wat betreft de naam “Terkaple”, het volgende: Op de plek van de hedendaagse kerk heeft eerder een kapel gestaan. Een tufstenen kapelletje, dat onder het beheer viel van de St. Pancrasparochie in Aldeboarn, zoals in een schrijven van bisschop Guy van Henegouwen uit 1315 genoemd wordt. De naam Terkaple (bij de kapel), wordt in dat stuk al genoemd als “Capella”.

Aflevering 7: HISTORISCHE FEITEN OVER TERKAPLE

Het feit dat het kerkje van tufsteen was gebouwd, kan ons een aanwijzing geven over de ouderdom van de kapel. Het is algemeen bekend dat vanaf ongeveer het jaar 1200 de kloosterlingen (monniken) overal begonnen met het bakken van stenen uit klei. Vanaf die tijd kwamen er meer gebouwen van steen. Tufsteen (mergel) moest aangevoerd worden vanuit Duitsland en was erg duur. Daarom mogen we aannemen dat de kapel al vóór 1200 gebouwd is. Hier ligt dus de oorsprong van Terkaple. Naast de kerk heeft vroeger ook de school gestaan en een pastorie, op dezelfde plek als vandaag de dag.

Aan de andere kant van de kerk, de noordkant, stond in de middeleeuwen een stins. Aan die stins zijn de namen Oenema en Roorda verbonden. Die namen zijn nog te vinden op de grafstenen in de kerk en in de boerderij noordelijk van de kerk. In de kamer van de boerderij is een schoorsteenmantel die oorspronkelijk in de stins zal hebben gestaan. Die mantel herinnert ons aan de Roorda’s, gezien de namen die erop voorkomen.

De schoorsteenmantel is 2 meter breed en rust op 2 pilaren van 2 meter hoog! Boven de drie gebeitelde koppen, die alle drie verschillend van vorm zijn, zijn drie paar wapenborden uitgehakt met de volgende namen:
Jr. van Roerda, Jvr. Elisabeth de Borgreeff (midden boven),
Roerda-Ziaerda(Tjaarda) (linksonder)
Borgreeff-van d Eemst (rechtsonder).
De namen van het middelste wapenbord zijn de bewoners van de stins. De namen bij de linker borden zullen de ouders van Jonker Douwe van Roorda geweest zijn en die bij de rechter borden de ouders van Jonkvrouw Elisabeth de Borgreeff.

Het enigste jaartal dat op de mantel voorkomt is 1602 of 1607. Het geheel zal wel geplaatst zijn door de weduwe Roorda als eerbetoon aan haar man die in 1601 gestorven was. Dat is te zien op de grafstenen in de kerk. Als laatste wil ik nog vertellen dat Terkaple en Akmarijp een verbinding met Joure kregen in 1844. Dat zal een zand- en modderpad geweest zijn. Zomers droog en ’s winters bagger. Voor die tijd waren Terkaple en Akmarijp alleen via het water te bereiken.